Vieiros

Vieiros de meu Perfil


Farruco Graña

Será todo feísmo?

18:45 22/04/2008

Fálase moito, ultimamente, do feísmo. Obviamente, o ladrillo á vista, ou o recebo, non son agradábeis. Empeñarse en tapar a pedra para que se vexa máis bonito é síntoma de complexo de inferioridade, de autoodio. Faise iso cando un ten unha visión apoucada do tradicional e se considera que o urbano (ou sexa, o cemento) é mellor.

Mais o mal gusto non só o vemos nas aldeas. Outrosí nas vilas puidemos contemplar ao longo dos anos como fomos derrubando os nosos principais sinais de identidade. Ademais, en ocasións ata abrimos rúas sen saída, sen coidar as alturas, sen coordinar cores ou volumes. Cada quen foi facendo o que lle petou. Claro: como era seu o solar!

A suplantación de valores experimentada co proceso de urbanización da poboación foi caótica, lenta e por momentos agónica. É certo que se foi acentuando desde os anos 80. Mais non por iso deixa de aparentar un cambio lento, por momentos imperceptíbel e, xa que logo, difícil de expoñer e de tomar conciencia (socialmente) do mesmo.

Non é esta a primeira época de crise na nosa historia. Noutras ocasións temos experimentado momentos de confusión, de choque co novo, que deron froitos que hoxe en día consideramos achegas arquitectónicas de primeira magnitude na nosa cultura. Acaso nos é tan doado esquecer que a fachada do Obradoiro agocha o Pórtico da Gloria? Ou que a Torre dos Moreno sitúase xusto enriba do que foi a vella Torre de Ribadeo?

Porén, hai unha fundamental diferenza entre estes e outros exemplos similares, e facer casas mal rematadas, co cemento á vista ou no seu caso sen maior preocupación pola adaptación ao contorno: un modelo é substituído por outro. Na actualidade, parece que non acaba de callar un referente no que poidamos albiscar certos criterios, algo de orde. Non se trata de conservar o vello porque si. Non todo o que foi construído en pedra ten valor en si mesmo. Cada época ten achegas para o futuro e cousas que non van máis alá da súa supervivencia física sen coidado algún. Mais isto non implica defensa da destrución de todo o legado arquitectónico do país. O problema non pasa porque un modelo substitúa a outro e poida haber “damnificados” nese proceso de crise e suplantación. Radica máis ben en que semella primar o caos, a improvisación, o minifundismo estético: “no meu solar fago o que me peta!”.

A casa tradicional galega tiña unha lóxica esmagadora. A súa sinxeleza, e ao mesmo tempo, fortaleza, eran totais. Nela, todo respondía a unha dinámica de subsistencia. Cando a “riqueza” da sociedade (aparentemente) opulenta se presentou ás nosas portas, embebémonos dunha mal entendida “modernidade” e rachamos co noso pasado, co noso contorno e con nós mesmos. Que demo pinta un tellado suízo (pensado para que a neve escorra e non se amontoe sobre el) na beiramar mariñana ou bergantiñana? Ademais, trátase de modelos de casa foráneos que foron construídos por xentes de aquí que non coñecían esas técnicas construtivas nin os modelos que as sustentaban. E iso acaba notándose no resultado final.

Estreitamente vinculado a este proceso de suplantación acrítica de valores está o autoodio, o rexeitamento do propio. Por moi húmida que fora unha casa de pedra, moito máis o vai ser una de ladrillo sen cámara (e mesmo ás veces sen recebar). Probabelmente os vellos edificios consistoriais do XIX non foran o exemplo do funcionalismo que require un edificio público destinado a oficinas; mais tampouco as ultramodernísimas formas cubistas dalgunha casa do concello lograron tal funcionalidade ata que foron integralmente reformadas.

De toda situación de crise xorde algo novo. Ata aquí chegamos. Se tiveramos feito mellor as cousas outro galo cantaría (como noutros lugares). Mais tampouco podemos caer no desleixo. Se Londres superou a súa contaminación decimonónica, se nas cuncas mineiras asturianas o salmón volve sucar os seus ríos, nós tamén habemos poder. Tan só temos que asumilo como unha obriga de todos, como unha cuestión política.

3,81/5 (21 votos)


Sen comentarios

Novo comentario

É preciso que te rexistres para poder participar en Vieiros. Desde a páxina de entrada podes crear o teu Vieiros.

Se xa tes o teu nome en Vieiros, podes acceder dende aquí:



Farruco Graña

Naceu en 1966. Licenciouse en Filosofía en Ciencias da Educación pola Universidade de Santiago de Compostela. Na actualidade é profesor no IES Marqués de Casariego, na localidade asturiana de Tapia de Casarego. Publicou a novela "O bosque de Nadgor"(2007). »



Anteriores...