O erro humano é subliñado outra vez por Fomento e as empresas ferroviarias, Renfe e Adif, toda vez que a análise da caixa negra revelou que o tren entrou no contorno de Villada, onde se produciu o accidente, a unha velocidade de 125 km/h. Ao tempo, confirmaríase que o maquinista si recibira o aviso de freo, aínda que na súa declaración asegurou que non se producira. Con todo, e á espera de coñecer o detalle da investigación, os sindicatos insisten en que non se debera restrinxir a explicación a ese exceso, e que o sinistro é evidencia doutros problemas.
O treito onde aconteceu o descarrilamento permite unha velocidade de até 130 km/h, malia que cambio de vías polo que debeu pasar o tren, reduce a velocidade máxima permitida a unha limitación dentro da marxe de seguridade de 30 a 80 km/h. Segundo a caixa negra do tren, no momento do accidente o tren circulaba a 125 km/h.
Da outra beira, o maquinista asegurara que non recibiu o aviso para frear o tren, polo que mantivo a velocidade permitida para ese treito. Pola contra, a caixa negra si tería recollido ese aviso ao condutor, un sinal acústico ao que o maquinista debe responder premendo un botón. Desde o Sindicato de Maquinistas e Axudantes Ferroviarios, Semaf, sumábanse nas últimas horas ás advertencias doutros colectivos sindicais chamando a non reducir a avaliación a un erro humano, advertindo doutros factores posíbeis vencellados.
Na última hora, 9 dos 36 feridos seguían no hospital, entre eles o máis grave é o mozo ourensán de 22 anos, fillo dun concelleiro socialista ourensán. Ao tempo, a ministra de Fomento, Magdalena Álvarez, solicitou comparecer no Congreso para explicar as circunstancias do acontecido.