Vieiros

Vieiros de meu Perfil


Edición xeral

RSS de Edición xeral
Aos 100 anos

Finou a líder indíxena ecuatoriana Tránsito Amaguaña

Chegou á centena loitando polos dereitos dos pobos indíxenas do Ecuador e pola educación bilingüe quecha-español.

Redacción - 11:05 12/05/2009
Tránsito Amaguaña

Tránsito Amaguaña

Tránsito Amaguaña, dirixente do movemento indíxena de Ecuador, morreu na madrugada desta segunda feira, aos cen anos, na súa casa de Pesillo, a súa vila natal.

Amaguaña encabezou unha longa loita polo recoñecemento dos dereitos dos nativos ecuatorianos e de toda América. Pola súa ideoloxía de esquerda militante foi perseguida durante décadas no país, e proscrita pola súa ideoloxía. Coñecía ben de perto a explotación que sofren os indíxenas en América Latina, e sumouse tamén á defensa dos dereitos dos traballadores, sendo ben nova. A súa tarefa de anos recoñeceuse co Premio Eugenio Espejo, que lle foi outorgado en 2003. Amaguaña tamén promoveu a educación bilingüe, en quechua e español.

Un bocado da vida da "heroína indíxena"

Tránsito Amaguaña naceu en Pesillo, Cantón Cayambe, Provincia de Pichincha, en 1909. Medrou a carón de seus pais, traballadores dunha facenda, polo que coñeceu a explotación que sufrían os indíxenas huasipungueros. Casou moi nova, mais o seu home non participaba da loita de Tránsito, polo que o seu matrimonio durou pouco tempo. Tivo un fillo e traballou de empregada do fogar. Sendo moi nova, comezou a relacionarse cos incipientes movementos indíxenas, coñecendo a dirixente Dolores Cacuango, e comezando a loita ao seu carón. Nesta altura, ía ás xuntanza do nacente partido comunista, participaba activamente nas protestas e traballaba na creación dos primeiros sindicatos agrícolas do país.

Participou na primeira folga de traballadores agrícolas en Olmedo (1931), e cando os sindicalistas e labregos conseguiron o primeiro Código de Traballo e a Lei de Comunas, fundou a Federación Ecuatoriana de Indios (1944), xunto con Nela Martínez, Jesús Gualavisí e Dolores Cacuango. Por iniciativa propia e sen apoio do goberno, en 1945 creou as escolas campesiñas, fundando, na área de Cayambe, catro centros bilingües quechua-español.

No ano 1963, ao volver dunha viaxe á antiga Unión Soviética, foi detida e levada ao cárcere, acusada de tráfico de armas. Foi reprimida, perseguida e encarcerada por varios gobernos. A escritora Cecilia Miño é autora dunha súa biografía, á que titulou Tránsito Amaguaña, heroína indíxena, e na que a describe como "axitadora belixerante, incansábel loitadora, activista persistente, entregouse á causa pese á persecución constante... Porque a inxustiza é politicamente inaceptábel e moralmente intolerábel".

Máis información:


Ligazóns

3,8/5 (5 votos)


Sen comentarios

Novo comentario

É preciso que te rexistres para poder participar en Vieiros. Desde a páxina de entrada podes crear o teu Vieiros.

Se xa tes o teu nome en Vieiros, podes acceder dende aquí: