Vieiros

Farolas acesas

As mulleres de Mahalakshmipuram e mais eu somos vellas amigas. Nun suburbio cheo de casas de palla e coas augas residuais á vista onde pican uns cantos galos na podremia, a ledicia das mulleres parece unha campaíña dourada. As casas caen na época das chuvias, as cabras ocúpanas despois, donas do espacio. Cando Karpajammal chegou ao suburbio non había nin iso. Na aldea casárana aos dez anos, despois de catro fillos, quedou viúva. Pero Karpajammal non é das que quedan sentadas lamentándose. Colleu as cousas e púxose a traballar limpando casas. Agora ten 18 ovellas coas que gañar a vida. Iso e as súas compañeiras.

Ela é a presidenta do grupo de mulleres de Mahalakshmipuram. Levan aforrando desde a nosa primeira fase do proxecto, hai seis anos. Chegaron a aforrar 25.000 rupias (uns 500 €), toda unha fortuna. Decidiron repartir a cantidade para poder afrontar gastos importantes como reconstruír as súas casas e comezaron a aforrar de novo. Agora teñen 40.000 rupias no banco. Novamente aforrando pouco a pouco cada mes, poñéndoo no banco e rotando o diñeiro cun 3% de interese. Un diñeiro propio que vai crecendo. Se isto non fose un suburbio e elas 20 mulleres, moitas delas analfabetas, terían montada xa unha importante empresa e gañado moitos cartos, tal é o seu espírito emprendedor, ese que tanto se cotiza nos nosos mercados. A estas alturas é tempo de utilizalo, se cadra nunha planta de elaboración de produtos de papel reciclado que estamos xa poñendo en marcha no proxecto.

En Mahalakshmipuram tamén conseguiron que lles puxesen electricidade, pero a luz de Karpajammal e as súas amigas brilla máis cás 17 farolas que tanto son o seu orgullo.


A boa veciñanza

Padiam Street non é unha excepcion. As corenta familias que viven no suburbio, moitas delas compostas por mulleres separadas, vivían antes noutro sitio. Pero á xente-ben xa sabemos que non lles gusta o fedor da probreza. Primeiro intentárono con chantaxes e ofertas falsas para comprar a terra. Non foi posible, as corenta familias non querían marchar. Así que un día á noite comezou o lume. E alá foi todo. Coas pertenzas queimadas, tamén os argumentos.

Agora viven nun cacho de terra de dubidosa propiedade onde as cobras fan a miúdo acto de presenza e onde as casas teñen o chan de terra e as paredes de lata. Dentro, o medo. Ao redor, o infrahumano. Despois de varias solicitudes á oficina municipal, o día 23 finalmente alguén virá comprobar a súa situación e aclarar o conflito de propiedade da terra onde están. Só que agora a comunidade non está soa. Hai alguén máis detrás. O noso obxectivo: o reasentamento. O noso lume, una chispa de xustiza.


Falando cos pés

A min gústame demostrar as cousas polos actos. Ambal, o director da ONG local, pregúntame polo que escribo. Dime que debería escribir tamén algo sobre as couas que me gustan da India para completar o meu relato. Falamos da tolerancia relixiosa, da diversidade linguística, dos movementos sociais. Tamén da arte e da literatura...

O día seguinte comezo a aprender baratanatíam, a danza tradicional do sur da India. Como non teño moito tempo, as clases son de 7 a 9 da mañá. Non hai dúbida, algo ten que gustarme poderosamente para iso. Ao final do día pregúntame se estou cansa (baile, oficina, suburbio, casa, baile, oficina, suburbio...). Ás seis da mañá, se estou segura de querer ir a clase un día máis. Como preguntarme se quero volver: a reposta doulla cos pés.